Kennis

Het enige dat ik met zekerheid weet is dat ik niets met zekerheid weet.

Socrates

NL

kijk ons dushi Kòrsou
regengroen
vruchtbaar land

en daarboven

de hemel is blauw
prenataal blauw
ons wacht de geboorte van NL

op weg naar meer geluk
een kwestie van doen
niet gelaten
alles laten
voor wat het is

onafhankelijkheid is verandering
autonoom is geen droom

15 mei: panta rhei

alles stroomt, alles in wording
in het licht van NL (Nieuw Land)

Frans Kapteijns [frans.kapteijns@home.nl]

Schrijven is schrappen

Lambik heeft een viszaak geopend en plaatst een bord bij de ingang van de winkel.

HIER
VERSE
VIS
TE KOOP

Jerom komt net langs en merkt op:
‘Hier? Hoezo hier? Je winkel staat niet ginder.’
Lambik geeft hem gelijk.

VERSE
VIS
TE KOOP

Sidonia kijkt toe en mompelt als hij klaar is:
‘Te koop? Niemand verwacht dat je de vis weggeeft.’
Lambik zucht.

VERSE
VIS

Suske komt aanhuppelen.
‘Vers? Hebt u ook bedorven vis?’
Lambik schrapt.

VIS

Suske wenkt Wiske. Zij kijkt in de etalage en zit de vissen liggen op ijs.
‘Vis? Dat zie ik toch?’

De vrije val

Een vallend lichaam nadert de aarde sneller naarmate het dichter bij de grond is, omdat het zich verheugt in het weerzien met zijn Schepper.

Aristoteles, Metafysica

African Kid

When I born, I black
When I grow up, I black
When I go in sun, I black
When I scared, I black
When I sick, I black
And when I die, I still black

And you white fellow
When you born, you pink
When you grow up, you white
When you go in sun, you red
When you cold, you blue
When you scared, you yellow
When you sick, you green
And when you die, you gray

And you calling me colored?

(Thanks to Raichel Virginie for sharing)

Gewoon hard werken

De charme van Curaçao toont zich al bij het ontbijt. Je staat zaterdagochtend vroeg in de rij in de Nieuwe Markt om bij Morena en Poppy een broodje te bestellen en je wordt aangesproken door de klant die achter je staat.

‘Het wordt een warme dag vandaag meneer, het is pas zeven uur en de zon staat al hoog aan de hemel. En alles wordt duurder, de gewone man houdt geen cent meer over. Wie kan dat allemaal betalen? Water, elektriciteit, gasoline, alles wordt duurder en de overheid staat dit allemaal toe. Begrijpelijk ook want zij hoeven zelf niets te betalen, alles krijgen zij gratis.’

Ik hoef alleen maar te knikken om de conversatie gaande te houden. Zijn mobiele telefoon gaat, zo te horen plaatst iemand een bestelling. Hij herhaalt steeds wat de persoon aan de andere kant van de lijn zegt, maar schrijft niets op. Dat wordt dus ruzie straks. Ik merk niet dat ik aan de beurt ben.

‘Een broodje zoutvlees met een beetje peper, dushi?’ vraagt Morena.
Morena snijdt de broodjes en Poppy schenkt koffie en thee in en rekent af. Zij staan met hun tweeën al twintig jaar op dezelfde plek in de Nieuwe Markt belegde broodjes te verkopen, elke dag behalve op zondag. Iedere dag staat er een lange rij klanten bij hun kraampje geduldig te wachten, eind van de maand is de rij iets langer. Morena herkent ieder gezicht en weet welk broodje bij welk gezicht hoort. Op de tafel staan wel twintig potten, je kunt van alles op brood krijgen: kip, rundvlees, karbonade, salades, zoutvlees, gebakken vis, bakkeljauw, bokking, advocaat. Combinaties zijn ook mogelijk: een broodje met advocaat en zoutvlees.

In de rij staan dames die in de winkels in Punda werken. Zij zien er allemaal netjes en verzorgd uit, mooie jurken en nette kapsels. Een enkeling heeft een strakke spijkerbroek aan die haar stevige billen, kenmerkend voor het negroïde ras, accentueert. Een genot voor het oog. En ook voor de neus, want allemaal gebruiken zij dure parfums.

‘Kruidenthee zonder suiker?’ vraagt Poppy. ‘Hoe gaat het met de kinderen, komen zij met vakantie?’
Zij verwacht geen antwoord, want zij heeft de thee al ingeschonken en is bezig met een andere klant. Iedere week vraagt zij naar de kinderen. Ik hoef niet meteen te betalen, pas als ik het broodje en de thee op heb. Het privilege van een vaste klant. Ik mag ook plaatsnemen op het bankje dat zij clandestien onder de tafel heeft geschoven. Ik reken af, vier gulden vijftig. Voor dat bedrag koop je in Nederland een reepje chocola, geen ontbijt.

Er staan nog meer kraampjes met etenswaar. Een mevrouw zit achter een tafeltje vol thermosflessen. Zij verkoopt pap. Havermoutpap met kaneel en veel suiker en ook gortepap (puspas). Naast haar verkoopt een mevrouw taart en Curaçaose lekkernijen. Haar tafel met taarten zou je eerder op een Heilige Communiefeest verwachten. De stukjes taart gaan als warme broodjes.

Wat hebben al die vrouwen met elkaar gemeen? Allemaal moeten ’s ochtends vroeg opstaan. Om vier uur of misschien zelfs om drie uur, om eten te koken, pap te maken, taart te bakken. Zij moeten op tijd in de markt zijn om alles uit te stallen. Zij moeten vriendelijk zijn en hun klanten snel helpen. ’s Middags moeten zij alles opruimen en afwassen. Zij moeten inkopen doen, transportkosten betalen en iets overhouden voor hun onderhoud.

Zij hebben ook met elkaar gemeen dat zij nooit van microbusiness gehoord hebben of van microlending. Zij werken gewoon hard en letten op de centjes. Misschien is dat het wel wat op de cursussen voor kleine ondernemers onderricht moet worden. Boekhoudcursussen en computercursussen zijn nooit weg natuurlijk, maar dat is niet de essentie. Ik heb veel karretjes op straat gezien die verse sinaasappelsap verkochten en die na een tijdje weer verdwenen zijn, zo ook hotdogkarretjes en nu vruchtensapkarretjes (batido). De vrouwen in de Nieuwe Markt staan er al twintig jaar.

K.

NOSTALGIA

wat trekt me zo aan
in dit gebied
‘t bruine van mensen
‘t blauwe van de zee
de leguaan, een pelikaan
of de van oorsprong Afrikaan
nee, dat is het niet

dat is het niet alleen

is het de kleur
en de geur
van de keuken
en van de Isla-rook
ja, dat is het ook

is ‘bon’ Papiaments
voor mij een wens
ja, zeker als mens

alle herinneringen
wil ik bezingen
op muziek van tumba
mazurka of de wals
maar de ritmische patroontjes
komen nooit als echte kloontjes
en het wordt dan vals

al is mijn bloed bourgondisch
vaak sneller aan ’t stromen
in dromen
van overvloed
aan ‘kalor’ en ‘amor’
ik ga soms aan mezelf teloor

is het de kwinkslag naar het leven
het ongerept behept zijn
met humor, puur natuur
(een lach van wel een uur)

dit alles is cultuur

een beetje mijn cultuur
om te strelen
en te delen
niemand pakt dat van me af.

Frans Kapteijns [frans.kapteijns@home.nl]

Vrouwen en literatuur

Willemstad – In het kader van de maand van de literatuur en van het Jaar van de Cultuur organiseert de Fundashon pa Planifikashon di Idioma (FPI) in samenwerking met Landhuis Bloemhof een literaire talkshow: Vrouwen en literatuur. Dit evenement zal op zaterdag 21 maart plaatsvinden tussen 10 uur ‘s morgens en 1 uur ‘s middags in de tuin van Landhuis Bloemhof. De Openbare Bibliotheek zal een kleine tentoonstelling verzorgen over de deelnemende auteurs. Daarnaast zijn er andere kunstwerken in de zalen van Landhuis Bloemhof te bewonderen.

Gastvrouw Diana Lebacs zal praten met vrouwelijke auteurs van allerlei generaties. In vier sessies zal Lebacs steeds twee of drie auteurs interwiewen, waaronder Maria Diwan, Liane Maal, Gladys do Rego (60 tot 80+), Mimi Cordilia, Bernadette Heiligers, Iona Taylor (40 tot 60 jaar), Nifa Ansano en Mishenu Osepa-Cicilia (20+). Alle auteurs zullen ook iets uit hun werk voordragen. En als kroon op het geheel zullen Judith Hooi en Laura Quast een paar van hun verhalen vertellen.

Behalve de verschillen in generaties en leefijd, is er nog meer variatie: bekende auteurs naast debutanten, verschillende stijlen en soorten tekst, die over indringende onderwerpen gaan als vrouwenrechten, hoogtepunten in de Curaçaose (vrouwen)literatuur, vrouwelijke auteurs, lezers en personages; liefde, passie, relaties met ouders en geliefden; vaderlandsliefde; de wereld van kinderen en jongeren, normen en waarden; misbruik, incest en huiselijk geweld.
De diverse uitgevers als FPI, Fundashon Sembra Buki, Kas di Kultura en Poetic Colours zullen ook vertegenwoordigd zijn.

Na elke sessie zal de jonge kunsternares Chardienne Girgorie gezongen poëzie ten gehore brengen, begeleid door gitaarmuziek. De groep Dolce Musica met Martha van Bergen (viool), Ilya Huang (piano) en Judy Sprock (kwarta) zal Antilliaanse muziek spelen. En natuurlijk zijn er hapjes en drankjes verkrijgbaar. Iedereen is van harte welkom. Landhuis Bloemhof ligt aan het begin van de Santa Rosaweg, en men kan parkeren bij Tap maar in.

Voor meer informatie kunt u bellen naar 8691166 of mailen naar: i.statia@fpi.an

DILEMMA

waar woeste zeekracht
dondert op de Noordrots
zuigt Chus Octopus
zich vacuüm

kon ik maar verstenen

bij al het geraas
ruikt hij aas
helaas
aan een visserslijn

ben ik zo sterk
die de baas te zijn

ontgrendel ik mijn nappen
dat zul je snappen
dan word ik zelf aas

dit is mijn dilemma:

kies ik voor het hapje
dan hang ik aan de lijn
kiezen voor een napje
zal ook dodelijk zijn.

Frans Kapteijns [frans.kapteijns@home.nl]

LUNA DI LITERATURA I BUKI PA CHIKITIN

Servisio pa Komunikashon i Informashon ta partisipá ku ya
pa di kuater aña konsekutivo, fundashon Biblioteka Públiko Kòrsou, ta selebrá
luna di buki pa chikitin.

Den aña di kultura a skohe luna di mart komo luna di literatura i esaki ta kuadra kompletamente ku e luna di buki pa chikitin kaminda fundashon Biblioteka Públiko ke pone mas énfasis riba importansia pa mucha kuminsá anda ku buki for di tempran.
Den kuadro di luna di literatura i tambe luna di buki pa chikitin, sra. Gezaghèber Lizanne Dindial a konta un kuenta pa e alumnonan di Kermit Peuterschool i asina duna inisio na e luna di literatura. Gezaghèber a gosa inmensamente di e interkambio ku e muchanan i e chikitinnan.

Pa medio di esaki e promé mandatario ta aportá na e proseso pa traha riba un aktitut positivo pa ku buki i lesamentu serka e chikitin. Ta den e fase promé ku lesa aki, ta lanta amor i interes pa buki.


Riba e portrèt por mira Gezaghebber sra. Lizanne Dindial ku ta konta un kuenta na e muchanan di Kermit Peuterschool.

Konosé bo Isla 2009-03: Telecommunicatie

Hierboven ziet u een oude foto van het Brionplein, met op de achtergrond de telecommunicatiemasten van Radio Holland in het Riffort. Vroeger hadden de telefoonmasten ook zo’n vorm.

Vraag: Hoe werden de telefoonmasten vroeger genoemd?

Aki riba bo ta mira un potrèt bieu di Brionplein ku master di Radio Holland den fondo. Ántes master di telefon tabata tin mes forma.

Pregunta: Kon tabata yama master di telefon ántes?

Sluitingsdatum: zondag 5 april 2009

Prijs: een cadeaubon van boekhandel Mensing.

Sponsor: Datelnet n.v.

(Het inzenden van het antwoord op de prijsvraag gebeurt via e-mail:

revers@cura.net

of door een reply op de door U ontvangen mail van Learnforfun. De winnaar wordt door loting bepaald uit de goede inzendingen.)

Konosé bo Isla 2009-02: antwoord

Antwoord: Warapa

Er zijn 36 inzendingen, waarvan 33 goed:


Maikel Bergland
Imo Rosario
Erich Rene
Elfride Osepa
Papi Lareine
J.T. Emers
Edward Nahar
Verna Lopez
Josephine Barbolina
Max Martina
Erwin Sophia
Jules Marchena
Ethel Mercera
Juwelries, Sahaira
Nuelette Adams
G. Jukema
Virlene de Lanoy
Solange Nijdam
Modianne Cathalina
Yolanda Chakoetoe
Da Costa Gomez, Angelique
Regina v/d Biest
M. Griejaloe
Daisy Mogen
Reginald
Carol Dick
Flavia Vasco de Sousa
Jefka Alberto
L.J.Chr. Dee
Joan Augusta
Clara Hooi
Frans Kapteijns
Niels Augusta
L. Blijden
Levens, Norman
Ini Statia

Iedereen bedankt voor het meedoen.

De winnaar is Maikel Bergland