Durf

De eerste echte durftest waaraan je als kind van zeven, acht jaar werd onderworpen, vond plaats in het rifzwembad waar je van Bennie Leito, naar wie het zwembad nu genoemd is, onder een strak gespannen touw door moest kruipen, op zich geen probleem, ware het niet dat het touw zich vlak onder de oppervlakte van het water bevond.

   “Ik kan niet,” huilde je echte tranen, terwijl je bedoelde: “Ik durf niet.” Je huilde natuurlijk in het Papiaments en het Papiamentse woord voor durf kwam niet voor in je vocabulaire. Ik moet het eerste kind nog tegenkomen dat huilt: “Mi no tin kurashi.”

   Voor sommige kinderen was die test ook einde verhaal. De volgende woensdag kwamen zij met een brief van hun ouders waarin stond dat zij om reden x en reden y niet meer naar zwemles mochten. Zou Churandy Martina daarom niet kunnen zwemmen? Nee, onzin.

   Het hoogtepunt van durf in de mij bekende geschiedenis was de gebeurtenis die plaats vond op 1 december 1955 in Montgomery, Alabama.

   Op die bewuste donderdagavond stapte mevrouw Rosa Parks, mijn groottante heette ook Rosa, na het werk op de bus naar huis. Zij ging op een plaats zitten vlak achter de tien zitplaatsen die voor blanken gereserveerd waren. Voor de duidelijkheid, mevrouw Rosa Parks was zwart.

   De bus raakte vol en alle zitplaatsen waren bezet, toen een blanke man instapte. De buschauffeur eiste, zoals het toen gebruikelijk was onder de segregatiewetten, dat de vier zwarte passagiers die achter de blanke sectie zaten, zouden opstaan om hun plaatsen af te staan aan de blanke man. Rosa Parks was een van de vier zwarte passagiers en weigerde haar zitplaats af te staan. Zij werd gearresteerd en veroordeeld omdat zij de segregatiewetten,  de zogenaamde Jim Crow wetten, overtreden had.

   Rosa Parks was niet zomaar de eerste de beste zwarte passagier. Zij was een actief lid van de NAACP, de National Association for the Advancement of Colored People. Niettemin was haar actie spontaan en niet van te voren beraamd.

   “Toen ik weigerde op te staan, wist ik dat ik de kracht van mijn voorvaderen in mij had,” zei zij later in een interview.

   Rosa Parks ging in beroep tegen haar veroordeling en tegelijkertijd startten de burgerrechtenactivisten een boycot van het bussysteem van Montgomery. Dit betekende een flinke aderlating voor het busbedrijf, omdat 75 procent van de passagiers zwart was. Tot leider van de boycot werd een jonge Baptist predikant gekozen: Martin Luther King Jr. De boycot duurde 381 dagen, tot december 1956 toen de segregatie onwettelijk werd verklaard.

   Vorige week heeft president Barack Obama op Capitol Hill een beeld onthuld van Rosa Parks. “Met een simpel gebaar hielp zij Amerika en de wereld te veranderen, “ zei Obama. Simpel nu, toen niet.

   Laten wij terugkeren naar het rifzwembad. Je had ook kunnen huilen dat je bang was, wat dichter bij de waarheid kwam. Bang zijn. Angst hebben. Volgens professor Valdemar Marcha staat onze cultuur stijf van de angst. Wij durven zowat niets. Wat zou er gebeurd zijn als de bus hier gereden had?

   Toen ik mijn website pas gelanceerd had, had ik een rubriek waaronder ik profielen van minder bekende landgenoten plaatste. Ik vroeg aan de personen om iets over henzelf te vertellen en ik publiceerde de verhalen met hun foto’s erbij. Toen was Facebook niet zo populair. Zo publiceerde ik ook het verhaal van een student. Een paar maanden later stuurde hij mij een mail met het verzoek om zijn profiel van de site af te halen. Hij ging solliciteren, zei hij, en je kon nooit weten wie het verhaal zou lezen. Ik snapte er niets van. Waar was hij bang voor? Er stonden alleen maar positieve dingen in zijn verhaal. Angst. Hij blijft bij voorbaat staan in de bus.