De spreekbeurt

Papito komt thuis en gaat meteen aan het tafeltje in hoek van de huiskamer zitten. Hij maakt zijn schooltas voorzichtig open, zodat het zwarte plakband dat de scheur aan de voorkant bedekt niet losraakt, en haalt een schrift en een pen tevoorschijn.

‘Zou je niet eerst je schoolkleren uittrekken,’ schreeuwt zijn moeder vanuit de keuken, ‘je moet ze morgen weer aan. Hoor je me niet, ik praat tegen je. Jij denkt zeker dat jij de man bent hier in huis. Ik ben vader en moeder tegelijk. Ga je huiskleren aantrekken, zei ik, en schiet een beetje op. Papito, ben je misschien doof?’

‘Ja,’ antwoordt Papito zachtjes, zodat zijn moeder net niet kan verstaan wat hij zegt. Hij moet morgen een spreekbeurt houden op school over het beroep van zijn vader. Vandaag hadden de kinderen die vooraan zitten hun beurten. De vader van Bashir was meegekomen met een projector en had foto’s vertoond van zijn winkel, terwijl Bashir vertelde. Papito vond het heel spannend. Hij is goede maatjes met Bashir, in de pauze spelen zij altijd samen. De moeder van Bashir brengt soms een roti voor hem mee ’s middags. Die eet hij dan op school op, zodat hij met een volle buik thuiskomt. Hij lust daarna geen funchi met soseishi meer. Bashir kreeg een negen voor zijn spreekbeurt. Papito wilt ook een negen krijgen.

Hij heeft nog geen tijd gehad om zich voor te bereiden. Zijn moeder vertrekt rond vijf uur ’s middags naar haar werk en komt midden in de nacht weer thuis wanneer iedereen allang slaapt. Papito zorgt voor de kleinere broers en zusters. Om half zeven maakt hij brood met kaas klaar. Hij snijdt de franse broodjes in tweeën en ieder krijgt een helft. Elke middag wordt er gevochten om het grootste stuk. Hij laat ze vechten. Soms schreeuwen zij zo hard, dat de buurvrouw komt kijken of ze elkaar niet vermoorden. Om acht uur gaan zij slapen, want zij moeten de volgende ochtend om vijf uur weer op. Hun moeder slaapt dan nog.

‘Mam, mag ik straks even naar Papa?’
‘Papa? Welke Papa? Die vader van jou is helemaal geen papa, dus noem hem niet zo. Hij is een schaamteloze nietsnut. Wat moet je bij hem gaan zoeken? Hij weet niet eens dat jullie bestaan. Als hij hier aan de deur komt, bel ik de politie.’

Papito schrijft rustig door. Hij heeft die tirade verwacht. Als zijn moeder straks weg is, gaat hij toch. Hij gaat vaker zijn vader opzoeken. Als er eten over is, brengt hij een beetje mee in een blikje. Soms heeft zijn vader wat geld en gaan zij samen een half uurtje biljarten in de poolbar. Later wanneer hij een baan heeft, gaat hij voor zijn vader zorgen.

Eric is eerst aan de beurt en daarna Papito. Eric woont vlak naast Papito, maar zij zijn geen vrienden. De ouders van Eric vinden dat niet goed.
Eric vertelt dat zijn vader in een garage werkt waar zij auto’s repareren. Niet dat zijn vader zelf auto’s repareert, maar hij is de baas van de andere mannen die de auto’s repareren. Zijn vader heeft altijd schone handen. De andere mannen hebben altijd vieze handen van de olie van de auto’s. Zijn vader wekt in een kantoor met airco. Wanneer hij zijn vader gaat opzoeken, dan gaat hij in het kantoortje zitten. Daar staat ook een computer waarop hij spelletjes mag spelen. Papito’s gedachten dwalen af, hij denkt aan zijn eigen spreekbeurt.

‘Mijn vader,’ begint Papito. Zijn stem beeft en zijn handen zijn klam. ‘Mijn vader is brandweerman. Hij rijdt op een hele grote brandweerwagen, hij is de chauffeur. Hij moet altijd paraat staan. Ook ’s nachts, want ’s nachts kan er ook een brand uitbreken. Wanneer er ’s nachts een brand is, dan wordt hij thuis gebeld. Hij staat dan heel stilletjes op om ons niet te wekken. Hij trekt zijn brandweerkleren aan en sluit zachtjes de deur. Als hij weer thuis is, dan vertelt hij over het blussen. Hij heeft veel mensen uit de brand geholpen.’ Papito blijft stil. Hij zoekt het papiertje in zijn zak om even te spieken. Dat mag van de juffrouw.

Plotseling steekt Eric zijn hand op. ‘Jufrouw, juffrouw, hij liegt. Zijn vader is een chòler.’

K.